» چگونه فرزندم را کتاب خوان کنم ؟
برخی افراد از من می پرسند که برای اینکه فرزندمان کتاب خوان شود چه کاری باید انجام دهیم؟
به باور من این سوال مثل این است که بپرسیم ، برای اینکه فرزندمان سرما بخورد چه کاری باید انجام دهیم!
البته این مثال ، نظر به جنبه ی منفی سرماخوردگی ندارد بلکه نظر به جنبه ی واگیر دار بودن آن دارد . برای کتاب خوان شدن دیگران اعم از فرزند ، دوستان یا هر کس دیگر ، لازم است که ما کتاب خوار باشیم . کتاب خوار با کتاب خوان تفاوتهایی دارد مثلا اینکه کتاب خوان کتاب می خواند برای هدفی خاص مثل آموزش ، تفریح یا هر هدف دیگر ولی کتاب خوار کتاب می خواند چون نمی تواند کتاب نخواند . البته بدیهیست که در راه خود به جهت اینکه کتابهای دنیا بسیار زیادند و عمر ما اندک ، فاکتورهایی هم برای نوع کتابی که می خواند در نظر می گیرد . اگر ما کتاب خوار شویم ، ویروسمان به اطرافیان سرایت خواهد کرد و دیگر آنها نخواهند توانست در مقابل آن مقاومت کنند و کتاب نخوانند !
به همین راحتی می شود اطرافیان را کتاب خوان کرد . اما سوالی که مطرح می شود این است که چطور کتاب خوار شویم؟ برای کتاب خوار شدن ابتدا باید کتاب خوان شویم . این نکات حتما شما عزیزان را در کتاب خوان شدن یاری خواهد کرد .
1. روزانه حداقل یک ساعت کتاب بخوانیم :
این کار در ابتدا کمی مشکل است ولی با ترفندهایی راحت تر خواهد شد . مثلا اینکه کتاب درسی هم جزو کتاب است دیگر! یا اینکه خواندن روزنامه و مجله هم جزو یک ساعتمان حساب می شود . باید سعی کنیم ابتدا برای یک هدف یا اهداف معین کتاب بخوانیم . چون قرار است فعلا کتاب خوان شویم نه کتاب خوار .
2 . ساعت حدودا ثابت برای مطالعه :
لازم نیست دقیقا سر ساعت مشخصی کتاب بخوانیم . کافیست روز خود را به چند قسمت تقسیم کنیم . مثلا صبح ، قبل ناهار ، بعد ناهار ، عصر و شب قبل از خواب . بعد از این تقسیم بندی ، باید سعی کنیم یک تقسیم بندی را که به کارها و وظایفمان تداخل پیدا نمی کند انتخاب کرده و همیشه در همان تقسیم بندی کتاب بخوانیم . مثلا من از شب ها قبل خواب شروع کردم و الان در صف نانوایی و ایستاده در اتوبوس شهری هم کتاب می خوانم . پس شما نیز یک زمان را انتخاب بفرمایید و تغییرش ندهید .
3 . مکان ثابت مطالعه :
برای کتاب خوان شدن به یک مکان احتیاج داریم که تنها کاری که در آن می کنیم کتاب خواندن باشد . این مکان می تواند یک اتاق ، پشت یک میز ، یا حتا گوشه ی مشخصی از حال خانه باشد ، مهم نیست کجاست ، مهم این است که شما اجازه ندارید در آنجا یا آن گوشه از اتاقتان کار دیگری غیر از کتاب خواندن بکنید . اوایل سخت است ولی بعدا متوجه خواهید شد که ولو حالش را نداشته باشید ، به محض قرار گرفتن در مکان مذکور ذهنتان متمرکز شده و حال و احوال خواندن به سراغتان خواهد آمد .
4 . سیر مطالعاتی داشته باشیم :
افرادی را دیده ام که برای شروع کتاب خوانی خودشان یکدفعه تصمیم گرفته و شروع می کنند . مثلا فردی را دیدم که برای اولین بار که کتاب غیر درسی می خواند کتاب مسخ اثر فرانتس کافکا را شروع کرده بود و دیگر در عمرش کتاب نخواند . چون با موجودی عجیب و غریب مواجه شده بود ، انسانی که صبح بلند می شود و می بیند در تخت خوابش تبدیل به سوسک شده ! یا فرد دیگری را می شناسم که علاقمند به فلسفه شد و از کتاب چنین گفت زرتشت اثر فردریش نیچه شروع کرد و کتاب را تمام نکرده به زمین گذاشت و گفت ، اوووفففف عجب چیز بدرد نخوریه این فلسفه! این در حالیست که اگر مثلا با من مشورت کرده بودند به نفر اول به جای کتاب مسخ ، کتاب سیدارتا را معرفی کرده و به نفر دوم به جای کتاب چنین گفت زرتشت ، کتاب دنیای سوفی را معرفی میکردم ، اینطوری یقین داشتم هنوز هم مشغول خواندن کتاب بودند .
5 . به کتاب احترام بگذاریم :
نمی شود فردی کتاب خوان بشود در حالی که با جفت دستها و پاهای مبارکش وسط کتاب شیرجه رفته و یک قلپ چای هم به کتاب میخوراند . هر چه نباشد کتاب دوست همراه بشر است ، برای یک دوست چقدر باید احترام قایل شد؟ من به شخصه تابستان ها دستکش سفیدی هم به دست می کنم تا کتابهایم خیس عرق نشوند . اینها احتراماتی به کتاب هستند که بازخوردش را حتما و حتما و حتما فرد احترام گذارنده به کتاب ، از کتاب خواهد دید احترامی که شما برای این دوست همراهتان قایل می شوید با حیرت خواهید دید که به خود شما بازخواهد گشت.
6 . معاشرت با کتاب خوار ها :
این هم اولین چیزیست که باید می گفتم ولی برای اینکه اول از خودمان نیرو بگذاریم آن را در آخر ذکر کردم ، قطعا ویروس کتاب خوار به شما منتقل خواهد شد چه ماسک بزنید چه نزنید !
این ها نکات بسیار ساده اما بسیار مهمی هستند که به باور من کسی را کتاب خوان می کنند ، حدود بیست و یک روز تا چهل روز از کتابخوانی شما که بگذرد ، وارد مرحله ی کتاب خوار شدن می شوید . به شرط آنکه همه ی شش مورد در ایام مذکور رعایت شده باشند . البته هرچه ایام بگذرد ویروستان قوی تر می شود تا حدی که اگر یکی دو سال بگذرد و شش مورد رعایت شود ، تابلوی کباب فروشی را هم کتاب فروشی خواهید دید و در آن زمان است که ویروستان به کل افراد دایره ی زندگیتان سرایت خواهد کرد .
تبریک میگم ، اگر کتاب خوار شدید ، دنیایی را یافته اید که با آن می توانید به هر کجای عالم سفر کنید . می توانید گوشه ی اتاقتان بنشینید و در وسط اقیانوس یک ماه تمام زندگی کنید . می توانید از گوشه ی اتاقتان به صدها سال قبل و صدها سال بعد بروید . درون خودتان را ببینید و جهان بیرون را کاملا حس کنید . این معجزه ی ادبیات است که کتابهای کوچک به شما نشان خواهند داد . بعد از اینکه کتاب خوار شدید دیگر مهم نیست کجا هستید یا در چه شرایطی ، در هر جا که باشید می توانید برای کتاب خواندن تمرکز داشته باشید . البته پیشنهاد من این است که آن گوشه ی مشخص را که در ابتدا برای کتاب خواندن در ابتدا برگزیدید ، همیشه همچون محرابی مقدس نگاهداری کنید . محراب مقدس من پشت یک میز کوچک است که همیشه نگاهش می دارم . حتا حالا که میز بزرگی هم دارم ، محراب مقدسم گوشه ی اتاق نشسته است .
با سپاس
محسن نامدارزاده
م.ن.صفا